Age Friendly Vale

Yng nghyfarfod Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Bro Morgannwg ym mis Ebrill 2021, cyflwynodd Comisiynydd Pobl Hŷn Cymru a'i thîm wybodaeth i bartneriaid am bwysigrwydd a manteision dod yn lle o gyfleoedd i’r henoed ac ennill Statws Lle o Gyfleoedd i’r Henoed Sefydliad Iechyd y Byd. Gan gydnabod pwysigrwydd y gwaith hwn wrth i ni adfer o'r pandemig, yn enwedig gan fod gan y Fro boblogaeth hŷn sy'n tyfu, cytunodd y BGC i fwrw ymlaen â'r gwaith yn y Fro ar y cyd i wneud cais am statws Lle o Gyfleoedd i’r Henoed.

Ym mis Hydref 2023 derbyniodd Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus (BGC) Bro Morgannwg newyddion mai hwn oedd y bedwaredd ardal awdurdod lleol yng Nghymru i ymuno â Rhwydwaith Byd-eang Dinasoedd a Chymunedau Sy'n Dda i Bobl Hŷn Sefydliad Iechyd y Byd. Mae derbyn i'r rhwydwaith yn gydnabyddiaeth o uchelgeisiau'r BGC a'i ymrwymiad i Fro Sy'n Dda i Bobl Hŷn lle mae pawb, yn enwedig pobl hŷn, yn cael y cyfleoedd sydd eu hangen arnynt i heneiddio'n dda.

Cymunedau o Gyfleoedd i’r Henoed

Datblygwyd y cysyniad o Dinasoedd a Chymunedau o Gyfleoedd i’r Henoed gan Sefydliad Iechyd y Byd yn 2007. Mae Sefydliad Iechyd y Byd yn cydnabod 8 nodwedd allweddol (parthau) o gymunedau o gyfleoedd i’r henoed, sef: Age Friendly Domains Welsh - Mannau ac adeiladau awyr agored Trafnidiaeth, Tai, Cyfranogiad cymdeithasol, Parch a chynhwysiant cymdeithasol, Cyfranogiad dinesig a chyflogaeth, Cyfathrebu a gwybodaeth, Cymorth cymunedol a gwasanaethau iechyd

- Mannau ac adeiladau awyr agored
- Trafnidiaeth
- Tai
- Cyfranogiad cymdeithasol
- Parch a chynhwysiant cymdeithasol
- Cyfranogiad dinesig a chyflogaeth
- Cyfathrebu a gwybodaeth

- Cymorth cymunedol a gwasanaethau iechyd

Mae gwaith yn cael ei wneud ar draws y Fro i gryfhau gweithgareddau a chefnogaeth yn y meysydd hyn i sicrhau bod y Fro yn dod yn lle gwell i bobl heneiddio ynddo. Drwy ddod yn lle o gyfleoedd i’r henoed rydym yn cydnabod y bydd hyn yn gwneud y Fro yn lle mwy cyfeillgar i bawb, yn enwedig pobl hŷn.

Strategaeth a Chynllun Gweithredu Bro Oed-Gyfeillgar 2025-28

Mae'r Strategaeth hon yn adeiladu ar yr ymrwymiadau a nodir yn Siarter Bro Oed-Gyfeillgar a gwaith sy'n parhau i fod yn ystyriol o oedran ar draws y sir. Mae'r Strategaeth yn nodi'r weledigaeth a'r blaenoriaethau ar gyfer creu cymuned sy'n fwy ystyriol o oedran. Cymuned lle mae pobl hŷn yn teimlo eu bod yn gysylltiedig, yn cael eu trin â pharch ac yn cael mynediad at yr un cyfleoedd a gwasanaethau â gweddill y boblogaeth.

Wedi'i ddatblygu drwy ymgynghori eang, mae lleisiau a phrofiad pobl hŷn wrth wraidd y Strategaeth Oed-gyfeillgar. Rydym yn ddiolchgar iawn i bawb a gymerodd yr amser i weithio gyda ni.

Er mwyn gweithredu'r cynllun tair blynedd hwn yn effeithiol, mae angen i ni barhau i gydweithio. Cydweithio rhwng partneriaid y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus, partneriaid ehangach, grwpiau cymunedol a phobl hŷn yn hanfodol. Rydym yn deall nad yw unrhyw un partner yn gallu gwneud hyn, ac na ddylai ei wneud, ar ei ben ei hun. Rydym yn gyffrous i weithio gyda'n gilydd ar y gwaith ystyrlon ac effeithiol sydd o'n blaenau.

Byddwn yn rhannu diweddariadau rheolaidd ar ein cynnydd trwy'r Rhwydwaith Bro Oed-gyfeillgar ac Adroddiad Blynyddol y BGC.

Os ydych chi'n rhedeg grŵp neu brosiect lleol a all ein helpu i symud yn agosach at y weledigaeth ar gyfer Bro Oed-Gyfeillgar, cysylltwch ac ymunwch â'r mudiad.

Strategaeth a Chynllun Gweithredu Bro Oed-Gyfeillgar 2025-2028

Crynodeb o Strategaeth a Chynllun Gweithredu Bro Oed-Gyfeillgar 2025-2028

AGE FRIENDLY SCHEMES CY

Trwydded Teledu 75+
Gallwch wneud cais am Drwydded Deledu am ddim os ydych yn 75 oed neu'n hŷn a'ch bod chi, neu'ch partner sy'n byw yn yr un cyfeiriad, yn derbyn Credyd Pensiwn.

Cynllun Gostyngiadau'r Dreth Gyngor
Gallwch wneud cais am Gostyngiad Treth y Cyngor os ydych yn oedran gweithio neu'n bensiynwr ac ar incwm isel, p'un a ydych yn ddi-waith neu'n gweithio. Os oes gennych dros £16,000 o gyfalaf neu gynilion, fel arfer ni fydd gennych hawl i ostyngiad.

Cynllun Tocyn Aur
Mae'r prosiect hwn yn cynnig cyfle i drigolion y Fro 60+ oed gael mynediad at wyth sesiwn am ddim o chwaraeon a gweithgarwch corfforol yn eu cymuned.

Presgripsiwn Natur
Mae Presgripsiynau Natur yn gynllun anfeddygol i bobl wella eu hiechyd a'u lles yn seiliedig ar weithgareddau hunan-arweiniol y gellir eu gwneud o gartref, ar eu pen eu hunain neu gydag eraill; a'u nod yw creu cysylltiadau parhaol â natur.

Lwfans Tanwydd y Gaeaf
Os cawsoch eich geni cyn 22 Medi 1959 gallech gael rhwng £100 a £300 i'ch helpu i dalu eich biliau gwresogi ar gyfer gaeaf 2025 i 2026.

Nofio am ddim
Mae gan lawer o'n preswylwyr hawl i gael sesiynau nofio am ddim mewn canolfannau Etifeddiaeth Hamdden ym Mro Morgannwg, gan gynnwys dan dros 60 oed, a chyn-filwyr.

Gostyngiadau ar fysiau a thrên
Os ydych dros 60 oed neu'n bodloni meini prawf cymhwysedd anabledd y Llywodraeth, gallwch deithio am ddim ar y rhan fwyaf o wasanaethau bysiau yng Nghymru a'r gororau a chael teithio gostyngol neu am ddim ar lawer o wasanaethau rheilffyrdd.

Gofal ac Atgyweirio
Helpu i gefnogi pobl hŷn i atgyweirio, addasu a chynnal a chadw eu cartrefi. Gydag ymweliadau cartref am ddim, asesiadau cartref, ac argymhellion ynghylch gwella eich cartref.

AGE FRIENDLY SUPPORT CY

Fforwm Strategaeth Fro 50+
Mae'r fforwm yn gweithio'n lleol ac yn genedlaethol i gefnogi gwahanol anghenion dros bumdegau ym Mro Morgannwg. Maent yn ymateb i ymgynghoriadau, yn cefnogi ymgyrchoedd iechyd a diogelwch cymunedol ac yn trefnu nifer o ddigwyddiadau drwy gydol y flwyddyn.

Cysylltu Oedran Caerdydd a'r Fro
Mae Age connect yn cefnogi pobl hŷn unig a bregus ledled Caerdydd a'r Fro.

Mannau Cynnes
Fel rhan o'n gwaith i gefnogi preswylwyr yn ystod yr argyfwng cost byw rydym wedi datblygu cynllun Mannau Cynnes. Rhwydwaith o fannau cymunedol yw hwn sy'n cynnig lle cynnes a gwahodd i ddod at ei gilydd y gaeaf hwn heb unrhyw gost.

Treuliau Angladd
Gallech gael Taliad Treuliau Angladd (a elwir hefyd yn Daliad Angladd) os ydych yn cael budd-daliadau penodol ac angen help i dalu am angladd rydych chi'n ei drefnu.

Gwasanaeth Tân
Os ydych yn byw yn Ne Cymru, mae eich Gwasanaeth Tân ac Achub lleol yn cynnig cyfle i chi gael ymweliad Diogelwch Cartref am ddim yn eich cartref.

Credyd Pensiwn
Mae Credyd Pensiwn yn hwb wythnosol i'ch incwm yn seiliedig ar faint o arian sydd gennych yn dod i mewn. Os yw'ch pensiwn wythnosol yn llai na swm penodol (gweler yma), efallai y byddwch yn gymwys i gael Credyd Pensiwn, sy'n cynyddu eich incwm ac yn datgloi ystod o hawliau eraill.

Trafnidiaeth Cymru
Os ydych dros 60 oed neu'n bodloni meini prawf cymhwysedd anabledd y Llywodraeth, gallwch gael teithio gostyngol neu am ddim ar lawer o wasanaethau rheilffyrdd. Gyda Cherdyn Rheilffordd Uwch, gallwch gael 1/3 oddi ar docynnau rheilffyrdd i deithio ar draws Prydain.

Gostyngiad Treth y Cyngor
Os mai chi yw'r unig breswylydd oedolyn yn eich eiddo, byddwch yn derbyn gostyngiad ar eich Treth Gyngor o 25% (nid yw rhai grwpiau yn cyfrif tuag at nifer y preswylwyr sy'n oedolion).

Age Friendly Vale

Cymunedau o Gyfleoedd i’r Henoed

Strategaeth a Chynllun Gweithredu Bro Oed-Gyfeillgar 2025-28

Trwydded Teledu 75+Gallwch wneud cais am Drwydded Deledu am ddim os ydych yn 75 oed neu'n hŷn a'ch bod chi, neu'ch partner sy'n byw yn yr un cyfeiriad, yn derbyn Credyd Pensiwn.

Cynllun Gostyngiadau'r Dreth GyngorGallwch wneud cais am Gostyngiad Treth y Cyngor os ydych yn oedran gweithio neu'n bensiynwr ac ar incwm isel, p'un a ydych yn ddi-waith neu'n gweithio. Os oes gennych dros £16,000 o gyfalaf neu gynilion, fel arfer ni fydd gennych hawl i ostyngiad.

Cynllun Tocyn AurMae'r prosiect hwn yn cynnig cyfle i drigolion y Fro 60+ oed gael mynediad at wyth sesiwn am ddim o chwaraeon a gweithgarwch corfforol yn eu cymuned.

Presgripsiwn NaturMae Presgripsiynau Natur yn gynllun anfeddygol i bobl wella eu hiechyd a'u lles yn seiliedig ar weithgareddau hunan-arweiniol y gellir eu gwneud o gartref, ar eu pen eu hunain neu gydag eraill; a'u nod yw creu cysylltiadau parhaol â natur.

Lwfans Tanwydd y GaeafOs cawsoch eich geni cyn 22 Medi 1959 gallech gael rhwng £100 a £300 i'ch helpu i dalu eich biliau gwresogi ar gyfer gaeaf 2025 i 2026.

Nofio am ddimMae gan lawer o'n preswylwyr hawl i gael sesiynau nofio am ddim mewn canolfannau Etifeddiaeth Hamdden ym Mro Morgannwg, gan gynnwys dan dros 60 oed, a chyn-filwyr.

Gostyngiadau ar fysiau a thrênOs ydych dros 60 oed neu'n bodloni meini prawf cymhwysedd anabledd y Llywodraeth, gallwch deithio am ddim ar y rhan fwyaf o wasanaethau bysiau yng Nghymru a'r gororau a chael teithio gostyngol neu am ddim ar lawer o wasanaethau rheilffyrdd.

Gofal ac AtgyweirioHelpu i gefnogi pobl hŷn i atgyweirio, addasu a chynnal a chadw eu cartrefi. Gydag ymweliadau cartref am ddim, asesiadau cartref, ac argymhellion ynghylch gwella eich cartref.

Fforwm Strategaeth Fro 50+Mae'r fforwm yn gweithio'n lleol ac yn genedlaethol i gefnogi gwahanol anghenion dros bumdegau ym Mro Morgannwg. Maent yn ymateb i ymgynghoriadau, yn cefnogi ymgyrchoedd iechyd a diogelwch cymunedol ac yn trefnu nifer o ddigwyddiadau drwy gydol y flwyddyn.

Cysylltu Oedran Caerdydd a'r FroMae Age connect yn cefnogi pobl hŷn unig a bregus ledled Caerdydd a'r Fro.

Mannau CynnesFel rhan o'n gwaith i gefnogi preswylwyr yn ystod yr argyfwng cost byw rydym wedi datblygu cynllun Mannau Cynnes. Rhwydwaith o fannau cymunedol yw hwn sy'n cynnig lle cynnes a gwahodd i ddod at ei gilydd y gaeaf hwn heb unrhyw gost.

Treuliau AngladdGallech gael Taliad Treuliau Angladd (a elwir hefyd yn Daliad Angladd) os ydych yn cael budd-daliadau penodol ac angen help i dalu am angladd rydych chi'n ei drefnu.

Gwasanaeth TânOs ydych yn byw yn Ne Cymru, mae eich Gwasanaeth Tân ac Achub lleol yn cynnig cyfle i chi gael ymweliad Diogelwch Cartref am ddim yn eich cartref.

Credyd PensiwnMae Credyd Pensiwn yn hwb wythnosol i'ch incwm yn seiliedig ar faint o arian sydd gennych yn dod i mewn. Os yw'ch pensiwn wythnosol yn llai na swm penodol (gweler yma), efallai y byddwch yn gymwys i gael Credyd Pensiwn, sy'n cynyddu eich incwm ac yn datgloi ystod o hawliau eraill.

Trafnidiaeth CymruOs ydych dros 60 oed neu'n bodloni meini prawf cymhwysedd anabledd y Llywodraeth, gallwch gael teithio gostyngol neu am ddim ar lawer o wasanaethau rheilffyrdd. Gyda Cherdyn Rheilffordd Uwch, gallwch gael 1/3 oddi ar docynnau rheilffyrdd i deithio ar draws Prydain.

Gostyngiad Treth y CyngorOs mai chi yw'r unig breswylydd oedolyn yn eich eiddo, byddwch yn derbyn gostyngiad ar eich Treth Gyngor o 25% (nid yw rhai grwpiau yn cyfrif tuag at nifer y preswylwyr sy'n oedolion).

Dolenni defnyddiol eraill